De alweer vierde opleidingsdag van Blikverruimers begon met een energieke presentatie van Maurice Canisius en Kathelijn Noordzij, beiden werkzaam bij het bedrijf People Intouch, over het melden van misstanden in de organisatie. Hoe kun je als toezichthouder of bestuurder zicht krijgen op misstanden in de organisatie? Zeker bij grote organisaties die in meerdere landen zitten is dit een ingewikkeld vraagstuk. People Intouch heeft hier een systeem voor ontwikkeld genaamd ‘Speak Up’, dat kan helpen om misstanden in de organisatie naar boven te krijgen en specifiek ontworpen is om ook te kunnen praten met anonieme melders. We spraken over het belang van een solide ‘integrity management’ beleid en waarom dit niet alleen toepasbaar is op grote commerciële organisaties maar juist ook van belang is bij kleinere publieke instellingen. Transparantie is key en het is van belang met alle betrokken partijen de juiste beoordeling en opvolging te geven aan meldingen. Ook moet je als toezichthouder doordrongen zijn van je breng- en haalplicht. Dus blijf jezelf de vraag stellen: zijn je procedures voor het melden van misstanden adequaat? Worden ze nageleefd? Zijn er rapportages over meldingen? Wat wordt daar mee gedaan?
Als tweede kwam Eva Schieveld langs. Ze werkte als bestuurssecretaris bij het Van Gogh Museum en is ruim twee jaar toezichthouder bij De Melkweg. Vanuit deze ervaringen ging zij in op de rol van de bestuurssecretaris, maar ook over de vraag hoe bepaalde stukken op de agenda bij toezichthouders komen. Zij benadrukte het belang van bestuursautonomie - je moet als toezichthouder niet op de stoel van de bestuurder willen gaan zitten. Ook spraken we over zelfregulering en de verschillende Governance Codes die daarbij helpen. En ter afsluiting had Eva ook nog een goed advies voor in onze bestuurlijke rugzak: een goede voorbereiding is het halve werk. Lees de stukken ter voorbereiding op de vergaderingen goed door. Begrijp of ze zijn aangeboden ter informatie, ter discussie of ter besluitvorming (dit wordt vaak strategisch ingezet) dus wees voorbereid en stel de juiste eisen aan de informatievoorziening.
Aan het eind van de dag kwam Paula Kager langs. Paula heeft jarenlange ervaring bij PwC opgedaan als adviseur beloningen en governance. Ook zat zij in de raad van toezicht bij enkele organisaties in de zorg. Zij gaf ons een kijkje in haar keuken en gebruikte de WOK (ezelsbrug voor de verschillende rollen van de toezichthouder: Werkgever / Opzichter / Klankbord) om ons de verschillende ingrediënten van de werkgeversrol van toezichthouders te laten proeven, zoals benoeming, ontslag en beoordeling van bestuurders. Ook ging zij in op de verantwoordelijkheid die toezichthouders hebben voor het HRM-beleid van organisaties. Ze benadrukte hierin vooral het belang van een brede kijk - door toezichthouders - niet alleen op de formele juridische invulling van de werkgeversrol (benoeming / beoordeling / beloning / bestuur), maar zie die werkgeversrol vanuit een bredere P&O HRM blik: Dus, kijk niet alleen naar de raad van bestuur maar ook naar het senior management, bespreek de cultuur en het gedrag binnen de organisatie, hoe zit het met talentontwikkeling, hoe klinkt the tone at the top, is er een strategisch personeelsbeleid, etc.
Wij danken Paula, Eva, Maurice en Kathelijn voor deze leerzame sessies en kijken uit naar opleidingsdag nummer 5 in maart!