Zaterdag 14 april, al weer de laatste dag van de Blikverruimers Academie. Bij aankomst met een kopje koffie en een lekkere koek heb ik het er met mijn mede Blikveruimers over hoe snel het traject is gegaan.
De dag start met Peter Blokland, een inspirerende spreker en gids van leiderschapsexpedities. Hij heeft zijn hond meegenomen naar de academie, niet gewoonlijk, maar eigenlijk raar om te bedenken dat we het raar vinden. Met een dier in het midden werd de ietwat formele sfeer gelijk doorbroken tot gemoedelijk en vertrouwd.
Zijn verhaal raakte mij meteen. Zijn ervaring als expeditieleider van vele poolreizen toont aan dat hij begrijpt wat leiderschap is. Zijn boodschap is helder: als leider moet je mensen meenemen in een mooie toekomst. Door je visie te delen en mensen daar continu bij te betrekken, zal deze visie werkelijkheid worden. Op de poolexpedities laat je mensen zien waar je heengaat, wat je doel is en waarom je daar wilt komen. Je betrekt de groep in de keuzes die je maakt, je maakt gebruik van de verschillende skills en kennis in de groep. Maar het is ook uiterst belangrijk om de mensen heel goed aan te voelen. Zo’n expeditie is niet zonder gevaar en angst, spanning en vermoeidheid kunnen snel toeslaan. Op deze momenten kun je alle rationele argumenten vergeten, dan gaat het om het maken van een connectie met de mensen om je heen en er samen doorheen komen.
Dit geldt ook voor bedrijven; leiders moeten hun mensen inspireren en anderen daarbij betrekken om de visie samen waar te maken. Maar waar het vaak misgaat bij grote organisaties is dat er vaak alleen strategisch en operationeel wordt gehandeld. Kosten verlagen, omzet omhoog en knallen. Met allerlei PowerPoint-presentaties worden diverse strategieën uitgelegd en met het zetten van KPI’s en hoge targets wordt gemeten of deze doelstellingen ook gehaald worden. Maar waar zit de inspiratie? Waar is de connectie met de mensen? We kunnen eindeloos drammen hoe het moet, maar als iemand niet gelooft in de visie dan gaat hij of zij er op een gegeven moment met gestrekt been tegenin.
Daarom moeten leiders hun mensen meenemen in een inspirerende toekomstvisie. Als mensen geraakt worden door een inspirerende visie en er op een emotioneel level bij betrokken raken, dan zetten ze hun beste beentje voor! Strategie en operatie volgen daarna. Verandering en groei zijn het resultaat van een inspirerende visie, niet andersom. Dit is uiteraard makkelijk gezegd en moeilijk gedaan. Een strategische PowerPoint is zo gemaakt, maar hoe kun je nou je mensen inspireren met een simpele maar heldere boodschap?
“Future, engagement, engagement, engagement, engagement, dit is hoe je mensen op een veilige manier van A naar B krijgt. Dit geldt op de Noordpool, maar dit geldt ook binnen organisaties”, aldus Peter Blokland.
Juist als toezichthouder moet je deze leiderschapsrol op je nemen. Strategie en operatie worden door het management gedaan, maar als toezichthouder ben je verantwoordelijk om het bestuur uit hun dagelijkse business te halen en ze te laten kijken naar het grotere plaatje. Gaan we nog in de juiste richting? Sluit het bedrijf aan bij de behoefte in de maatschappij en draagt het zijn steentje bij aan de verduurzaming van de wereld? Als toezichthouder ben je geen aandeelhouder die er (in principe) alleen is om geld te verdienen; als toezichthouder ben je de schakel naar de maatschappij. Een verantwoordelijkheid die soms onderschat wordt maar steeds zwaarder gaat wegen!
In de middag krijgen we een presentatie van Olaf Smits van Waesberghe en Annelies de Groot Kooijman van Nationaal Register, een organisatie voor werving en selectie van toezichthouders. Waar het vroeger vaak een erebaantje was voor het old boys-netwerk, wordt toezicht tegenwoordig veel serieuzer genomen. Vroeger was de maatschappij een stuk eenvoudiger dan nu. Door digitalisering en globalisering wordt onze maatschappij, en de organisaties die daarin opereren, vele malen complexer. Naar mijn mening vraagt toezicht hier dus ook om vernieuwing. Ervaring in de digitale wereld, kennis van de jonge generatie en een frisse blik op de maatschappij. Toezichthouders zouden niet alleen beoordeeld moeten worden op hun jaren van ervaring als bestuurder. Uiteraard heb je ervaring nodig, maar deze kan perfect aangevuld worden door mensen met ervaring met digitalisering en kennis van de nieuwe generaties. Of door mensen die maatschappelijke impact hebben geleverd. En tegenwoordig zijn deze mensen vaak jong!\
Aan het eind van de dag worden de certificaten uitgedeeld, ik ben geslaagd! De foto gaat direct op LinkedIn en dat lokt veel reacties van vrienden en kennissen op. Heel gaaf om te merken dat het veel interesse opwekt bij mijn generatie! Veel mensen vragen of ik denk of toezichthouder zijn iets voor hen is. Zoals Olaf in zijn presentatie aangaf: “Als je zegt dat je het niet wilt doen dan heb ik mijn werk goed gedaan.” Toezichthouder zijn is namelijk niet voor iedereen weggelegd en het lijkt iets leuks voor erbij, maar in werkelijkheid vergt het veel tijd en verantwoordelijkheid.
Of toezichthouder zijn iets voor jou is? Die vraag kun je alleen zelf antwoorden, maar wat ik wel weet is dat je jezelf goed moet afvragen wat jij kan toevoegen. Jong zijn is fijn, maar puur het feit dat je jong bent maakt voor een organisatie natuurlijk niet uit. Welk perspectief bied jij dat de blik van een organisatie kan verruimen? Welke ervaring of kennis heb jij die anderen niet hebben? Digitalisering en feeling met onze generatie liggen natuurlijk voor de hand, maar wat heb jij nog meer te bieden om een organisatie daadwerkelijk vooruit te helpen?
De laatste dag is voorbij en we gaan samen uit eten! Want naast leren is Blikverruimers natuurlijk ook een mooie kans om nieuwe mensen te ontmoeten. Vanuit alle hoeken kom je mensen tegen die mij inspireren en waar ik weer van kan leren. Want uiteindelijk gaat het om het verruimen van je blik, en dat doe je samen met elkaar!